Een bestuursakkoord zonder vooruitgang of keuzes, maar met onaangename verrassingen

Het nieuwe bestuursakkoord 'Samen werken aan de toekomst' van SGP, CU, CDA, GB en PvdA is op 16 juni besproken tijdens de raadsvergadering. Lees hier de bijdrage van de VVD.

© Gemeente Ede

"Voorzitter,

U kent ons als een partij die altijd vanuit de inhoud het debat voert en om iedereen alvast gerust te stellen: Dat gaan we vandaag ook doen.

Maar dat wil niet zeggen dat we niet kritisch zijn, en eerlijk gezegd, dat zijn we ook wel héél erg over dit bestuursakkoord:

  • We blijven namelijk de komende vier jaar stilstaan met dit akkoord
  • Er worden nergens keuzes gemaakt en het blijft allemaal bij algemeenheden
  • Er zitten een paar onderdelen in dit document waar de inwoners en ondernemers wel eens onaangenaam door verrast kunnen worden de komende periode

Voorzitter, ik ga het bij de feiten houden en gewoon flink wat onderdelen citeren. Dan wordt het hopelijk ook duidelijk waarom we zo teleurgesteld zijn over de inhoud…


Allereerst de stilstand. Laat ik eerst vaststellen dat de wereld behoorlijk is veranderd de afgelopen jaren en dat we ook de komende 4 jaar écht een paar stappen vooruit moeten maken. Denk aan de uitdagingen op het gebied van woningbouw, energietransitie, inflatie, corona en de recentelijke stikstofproblematiek. We kunnen én mogen niet stilstaan, en met dit bestuursakkoord lijkt dat wel het geval…

In de inleiding staat ‘Met open oog voor wat er om ons heen gebeurt en de onzekerheden die er zijn, gaan we vooruit’. Klinkt prachtig, maar is niet de realiteit.

Een paar voorbeelden:

De Woningbouw:

In het akkoord staat: ‘We geven ruimte aan de plannen die er liggen, verkennen nieuwe locaties en ontwikkelen hiervoor plannen’ – en dan verderop: ‘we zoeken bij Kernhem-Noord, Ederveen, De Klomp en de KennisAs naar ruimte

Maar voorzitter, wat is er nieuw aan deze locaties? Hier zijn we toch al mee bezig?

Dan Otterlo:

Er staat geschreven: ‘De ontvangstlocatie Otterlo versterken we en de leefbaarheid verhogen we door het tegengaan van parkeerdruk en verkeersonveiligheid

Was dit niet al lang het plan en hebben we zelfs in november niet samen met de SGP een amendement ingediend om dit zelfs te versnellen? Waar zit de vooruitgang?

Ook een mooie bij het onderwerp Duurzame mobiliteit:

Er staat: ‘…een snellere uitrol van infrastructuur voor het laden van elektrische voertuigen en het terugbrengen van de uitstoot in Ede Centrum (zero-emissiezone).’

Maar wat is hier nu weer nieuw aan? Dat hebben we toch al lang afgesproken?

En voor de statistische luisteraars onder ons: Er staat 18x blijven, 3x continueren en 4x behouden in het akkoord, gerelateerd aan huidige beleid, maar dat terzijde..


Dan de algemeenheden zonder échte keuzes te maken.

Deze coalitie ‘streeft’ naar heel veel, maar dat roept niet echt vertrouwen op. Blijft het bij streven of durft deze coalitie zich te committeren aan bepaalde resultaten?

Twee voorbeelden:

  • ‘We streven naar een duurzaam financieel perspectief in de zorg’
  • ‘We streven naar dementie-vriendelijkheid’

Voelt lekker comfortabel nietwaar? Maar waar gaan we nu echt voor? Willen we dit echt bereiken of is proberen ook genoeg?

En dan alvast één van die addertjes onder het gras:

'Geparkeerde auto’s zien we het liefst onder de grond. We streven naar een tariefstructuur voor parkeren die dit stimuleert.

Een van de mogelijkheden zou kunnen zijn dat we de tarieven bovengronds gewoon gaan verhogen. Is dat een van die mogelijke verrassingen voor onze inwoners of zien we dat verkeerd?

Heel veel onderdelen zeggen echt helemaal niets en staan vol van vaagheden.

Laat ik eens wat VVD-punten pakken:

Bijvoorbeeld de paragraaf Ondernemerschap:

‘Met specifieke programma’s in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven helpen we ondernemers verder. Dat kan gaan over prille starters die zich willen ontwikkelen tot succesvolle ondernemers, maar ook over bestaande Edese bedrijven die zich willen verdiepen in een transitie richting circulair of inclusief ondernemen

Beste coalitie, wat zeggen we hier nu eigenlijk? Is dit alles om ondernemerschap in Ede te stimuleren? Heel vaag allemaal en wij weten niet anders dan dat dit in zijn algemeenheid al in de gemeente werd gedaan (het stimuleren van circulair en inclusief ondernemen)…

Of Ondermijning:

‘De aanpak van ondermijning ontwikkelen we verder’ en dan aanvullend (om het te aan te scherpen): ‘Dat doen we zo gericht mogelijk en we treden streng op tegen bedrijven die zich niet aan de regels houden

Maar wat doen we nou precies? En welke extra stappen worden er de komende vier jaar nu gezet?

Je zou ook nog kunnen zeggen dat alles zó algemeen is geformuleerd dat je goed zaken zou moeten kunnen doen in de raad, en de lijnen van oppositie/coalitie niet zo scherp gevolgd zullen worden. Is dat de reden dat deze coalitie zo in vaagheden is blijven hangen of zien we dat verkeerd?


En dan tot slot de addertjes onder het gras.

Voorzitter, de duidelijkste is toch wel de lasten voor onze inwoners en ondernemers.

Wij hebben aan de coalitie meegegeven dat gelet op de inflatie en stijgende kosten het wenselijk was om de lage lasten te handhaven. In het antwoord van de coalitie op onze vraag werd verwezen naar het bestuursakkoord op pagina 43. Het lijkt alsof de coalitie met ons mee is gegaan, maar hier zitten toch wel een paar onderdelen in met mogelijk grote impact voor onze inwoners en ondernemers.

Ik citeer weer uit het bestuursakkoord:

‘We streven naar kostendekkendheid en wegen daarbij de financiële impact op huishoudens mee’

Klink prachtig, maar kun je ook lezen als: 'De lasten kunnen prima omhoog, behalve voor de mensen met de laagste inkomens.'

Dan deze zin: ‘Het huidige percentage van 85% van het Nederlandse gemiddelde zien we als ondergrens voor onze woonlasten.

Hier staat letterlijk: 'Als de lasten in Nederland stijgen dan gaan wij ook omhoog om niet onder de ondergrens uit te komen.' Inwoners van Ede: maak uw borst maar nat!

Verderop in dezelfde paragraaf: ‘Een mogelijke verhoging zien we in nadrukkelijke samenhang met onze ambities.’

Hier wordt voor het eerst al openlijk gesuggereerd dat een verhoging tot de mogelijkheden behoort. Of anders geformuleerd: 'Als wij nieuwe ideeën hebben, dan kunnen de lasten best omhoog.' (Gelukkig staan er weinig nieuwe ambities in het akkoord, dus je zou kunnen zeggen dat het op dit punt allemaal wel goed komt…)

En dan nog eentje: ‘We sluiten verhoging van de lasten niet uit, maar achten het op dit moment niet noodzakelijk.

Hier wordt feitelijk al een voorschot genomen op een mogelijke verhoging in de toekomst en met deze zin kan altijd gezegd worden dat we toch wisten dat deze mogelijkheid er was?- En los daarvan moeten we nog maar zien wat de impact van de plannen is op de begroting van de gemeente, dus het kan best zijn dat de belasting vanaf volgend jaar al omhoog gaat…

U snapt dat wij niet anders kunnen dan een motie indienen om deze paragraaf in zijn geheel aan te passen.

Laten we gelet op de huidige inflatie en kostendruk voor onze inwoners en ondernemers gewoon de huidige lasten handhaven. Wij snappen best dat een verlaging misschien te ver gaat, maar zoals het nu beschreven is, staan alle deuren open voor lastenverhoging en wat ons betreft doen wij dat onze inwoners niet aan, zeker niet in deze tijd!

Een ander gevoelig punt zijn de windmolens.

In het bestuursakkoord staat: ‘We gaan door met het onderzoek naar nieuwe windmolenlocaties in het Energiecluster en we betrekken de te verwachten geluids- en afstandsnormen bij de ambitie van minimaal 22MW aan windenergie”

Heerlijk vaag eromheen gepraat, maar feitelijk zegt de nieuwe coalitie: “We gaan sowieso windmolens neerzetten, alleen moeten nog even kijken welke locatie het minst pijnlijk is.”

Zeg dat dan gewoon! Daarnaast leveren moderne windmolens tussen 3-8MW per jaar aan windenergie, dus dat zou betekenen dat er tussen de 3 en 7 windmolens bij zouden moeten komen bij deze ambitie. Dat wordt alleen niet opgeschreven. Is dat bewust niet gedaan? Het lijkt er wel op…


Dan, voorzitter, hebben wij nog behoefte aan verduidelijking.

In het akkoord staat: ‘We kiezen voor dialoog, acceptatie en verbinding. Deze waarden vormen gezamenlijk dan ook de richtlijn voor inclusief beleid. In dat licht zien we ook de aansluiting van Ede als Regenbooggemeente.’

Voorzitter, wat houdt acceptatie voor dit college precies in? Volledig accepteren dat iedereen mag zijn wie hij of zij is, ongeacht of je houdt van een man of een vrouw? Of tolereren dat dit het geval kan zijn? Graag een toelichting.

Tot slot willen we nog even terugkomen op onze eerdere inbreng.

Wij hebben 13 punten ingebracht die voor ons belangrijk waren, waarvan we op maar liefst 5 punten alleen het nietszeggende antwoord hebben gehad ‘Komt niet aan bod in het bestuursakkoord’ en op 4 onderwerpen een paar zinnen gekopieerd kregen uit het akkoord, zonder antwoord op het verzoek. Is dat de wijze waarop de nieuwe coalitie omgaat met serieuze inbreng van de oppositiepartijen, zonder enige toelichting of argumentatie? Hopelijk geen voorbode voor de komende 4 jaar…

Voorzitter, ik rond af.

In alle eerlijkheid vindt de VVD dit gewoon een uitermate slecht bestuursakkoord. Niet zozeer vanwege de onderwerpen of de beschrijving van de problematiek waar we als gemeente mee te maken hebben, maar gewoon omdat er geen keuzes worden gemaakt, we geen enkele stap vooruit lijken te willen zetten en er een aantal hele onaangename addertjes onder het gras zitten.

Misschien heeft het ermee te maken gehad dat deze gelegenheidscoalitie niet op 1 lijn kon komen en vooral geen échte keuzes durfde te maken. Of het zo algemeen heeft gehouden dat elke partij het akkoord zonder al te veel pijn goedgekeurd kon krijgen bij de eigen achterban. Ik weet het niet.

Maar feit is wel dat onze gemeente de komende 4 jaar op slot lijkt te gaan en als VVD zullen wij er alles aan doen om dat niet te laten gebeuren!"