Onlangs heeft ING Economisch Bureau onderzoek gedaan naar “Winkelgebied 2025, Samen in beweging”. In het rapport is gekeken naar belangrijke ontwikkelingen en trends en hun impact op winkelgebieden. Daaruit is een visie gecreëerd op de meest kansrijke winkelgebieden richting 2025. Nederland (en ook Ede) kent een overcapaciteit van winkelvloeroppervlak. Sanering is noodzakelijk, maar ook pijnlijk. Zowel op economisch als sociaal vlak. Reden ook dat beslissingen veelvuldig worden uitgesteld.
Onze gemeente kent een zeer versnipperd winkelaanbod. Naast de kernwinkelapparaten in Ede Centrum, Bennekom en Lunteren kent Ede 5 wijkwinkelcentra (Stadspoort, Keesomstraat en omgeving, Bellestein, Parkweg en het in aanbouw zijnde Nieuwe Landgoed) en een aantal winkelstrips.
Het aantal retailers dat in Ede de deuren van hun winkel sluit, gaat gestaag door. Het directe gevolg is steeds meer dode etalages in de winkelstraten. Deze ontwikkeling zal in de komende jaren doorgaan. Buiten Ede Centrum ontstaan nog steeds nieuwe winkelgebieden. Aldi opende recent zijn poorten in de buurt van AH XL. De bouwmarkten hebben zich geconcentreerd aan de Lorentzstraat.
De aantrekkingskracht van deze winkelgebieden op de mobiele consument is groot. Een AH XL en de nieuw Aldi aan de Verlengde Blokkenweg trekken gezamenlijk meer dan een half miljoen klanten per jaar. Naar alle bouwmarkten aan de Lorentzstraat komen ongeveer eenzelfde aantal klanten.
Voor de consumenten zijn de AH XL, Aldi aan de Verlengde Blokkenweg en de bouwmarkten gemakkelijk te bereiken en het parkeren is gratis. De huisvestingskosten voor de ondernemers in deze gebieden is in vergelijking met het centrum Ede goedkoop.
Een doemscenario voor Ede Centrum is wanneer Media Markt, V&D, Hema of andere grote winkelketens vanwege terugloop van het aantal consumenten zouden besluiten de deuren te sluiten. Ondenkbeeldig is dit niet zo leerde ons het recente verleden in andere steden. (Bijenkorf sloot recent een aantal winkels onder andere in Arnhem)
Wanneer in de ruimtelijke ordening voor Ede Centrum rekening gehouden zou zijn met vestiging van grote super- en bouwmarkten aan de rand van het centrum dan zou dat een enorme stimulans hebben gegeven aan het levendig houden van het centrum. De groeiende leegstand van winkels en de daardoor noodzakelijke herstructurering van de winkelgebieden biedt ruimtelijke kansen voor meer grootschalige winkels tegen het centrum aan.
Een groei van het aantal bezoekers aan het centrum zal een enorme stimulans zijn voor de vitaliteit en de levendigheid van het centrum (Visie Ede 2025). Het betekent eveneens een veel betere bezetting van de parkeergarages met als direct effect dat de parkeertarieven omlaag kunnen. Maar ook kan het bijdrage aan een beter gebruik van de publieke functies zoals bijvoorbeeld de bibliotheek omdat men toch al in het centrum is.
Wil in de toekomst Ede Centrum het “centrum” blijven dan vraagt dat om initiatief van de gemeente en samenwerking met retailers, projectontwikkelaars en vastgoedeigenaren. Langer wachten en hopen dat het goed gaat komen is een gepasseerd station.
De eerste stap in deze is het neerzetten van een RETAILVISIE voor de gemeente Ede. De tweede stap is om in overleg met betrokkenen een plan van aanpak op te stellen. Tot slot zal de daadwerkelijke uitvoering met kracht opgepakt moeten worden.
Vragen:
- Deelt het college de mening van de VVD dat haast geboden is om de huidige negatieve trend te keren in een positieve?
- Deelt het college de mening van de VVD dat de groeiende leegstand van winkels in het centrum van Ede[1] vraagt om nog actiever beleid van de gemeente?
- Is het college bereid om op korte termijn een RETAIL VISIE voor de gemeente Ede te ontwikkelen?
- Wil het college in deze retail visie rekening houden met de groeiende leegstand van winkels, de ontwikkeling van perifere detailhandels gebieden en de verschillen in huurkosten en de parkeertarieven tussen de onderscheiden winkel gebieden?
- Ziet het college mogelijkheden om de bestemmingsplannen minder detaillistisch op te stellen waardoor er meer ruimte komt voor ondernemers om verschillende functies te combineren[2]?
- Ziet het college mogelijkheden om de Retail ontwikkelingen meer te concentreren in het centrum?
- Vragen de veranderende wensen van de consument en de huidige ontwikkeling in Retail land niet om vernieuwende ruimtelijke ordeningsconcepten?
Stef van der Klok en Alexander Vos de Wael
[1] Dat geldt eveneens voor de centra van de buiten dorpen – meer in zijn algemeenheid getypeerd als kernwinkelapparaten in onze gemeente
[2] Bijvoorbeeld retail en horeca