Tijdens ons werkbezoek aan Malkander staan mantelzorg en mantelzorgondersteuning centraal. Malkander heeft 1,3 FTE mantelzorgprofessionals in dienst. Er wordt vooral gezocht naar samenwerking met partners in het veld die achter de voordeur komen. Bijv. verpleging, verzorging, WMO-consulenten, kerken en moskeeën.
De ondersteuning is het liefst van korte duur, zodat de persoon het zelf weer kan gaan volhouden. De huishoudelijke hulp is een hele goede ondersteuningsregeling voor mantelzorgers. Men krijgt dan 2 uur hulp, onafhankelijk van inkomen en zonder eigen bijdrage (HHT).
Twee mantelzorgers vertellen hun verhaal over de mantelzorg die zij thuis bieden en de hulp die zij krijgen van Malkander. De overgang van 'het is normaal dat ik voor mijn man zorg, want ik ben met hem getrouwd' naar 'ik ben mantelzorger' is een hele stap. Daarbij krijgen de mantelzorgers hulp. Zodra deze stap is gezet, is het benoemd en 'accepteer je dat je ook tijd voor jezelf mag hebben en aan jezelf mag denken'.
Punten en aandachtspunten die in het gesprek naar voren kwamen:
• bekendheid met de ondersteuning loopt vooral via 'horen van anderen' en publicaties in bijv. de krant. Dit komt ook omdat veel mantelzorgers niet meteen gebruik willen maken van hulp, omdat ze vinden dat ze het zelf moeten kunnen doen.
• door de HHT regeling zijn meer mantelzorgers in beeld gekomen. Ook door de Dag van de mantelzorg en een presentje komen mantelzorgers 'boven drijven'. Als mensen weten dat ze niets hoeven te brengen (wat energie kost), maar vooral iets kunnen krijgen of ergens mee geholpen worden, dan komen ze langs.
• concrete hulp en waardering is waar het om gaat.
• doorverwijzingen door huisartsen en sociaal teams kunnen beter. Iedereen heeft belangen en patronen, Malkander loopt er vaak tegenaan dat partijen daar nog moeilijk uit stappen.
• mantelzorgers lopen aan tegen veel partijen en logge partijen met bureaucratische processen. Ze komen er niet doorheen en de energie die ze dit kost hebben ze meestal niet. Ze willen korte lijntjes. We hebben geopperd dat de ambitie om een expertisecentrum mantelzorg te worden beter Korte lijntjes kan worden genoemd!
• langer zelfstandig thuis wonen vraagt om aanpassingen in huis en soms ook duurdere aanpassingen. Maar die kunnen er toch voor zorgen dat iemand zelfstandig thuis kan blijven. Eén van de mantelzorgers was er bang voor dat de duurdere voorziening niet toegekend zou worden. Dat betekent veel pijn en ellende voor de persoon in kwestie en dus ook leed voor de mantelzorger.
• Malkander geeft aan dat door de bezuiniging op de HH de mantelzorgers zwaarder belast zijn geraakt. Let op: wees niet penny wise pound foolish.
• Mantelzorgcoaches zijn heel waardevol, onder meer om in te zien dat je ook aan jezelf mag denken.
Er wordt verteld over een case waarin een mantelzorger vastliep door de wijze van communiceren door de gemeente. In plaats van het gesprek aan te gaan met de mantelzorger, ging de ambtenaar uit van veronderstellingen over de 'patiënt' die niet correct zijn. En 'daarmee was de kous af'. We zijn verbaasd over de toon in de mail van de gemeente, een toon die we niet professioneel vinden (bijv. een zin als 'eigenlijk vind ik het verzoek niet eens de moeite om op in te gaan'). De mantelzorger kan vervolgens niets, loopt vast.
Malkander heeft twee ambities beschreven:
1. uitbreiding naar nog 2 wijken (Malkander werkt wijkgericht). 'We missen Ede Centraal en Ede Zuid/Bennekom. Daar zouden we ook een professional willen die geschoold is voor mantelzorgondersteuning'.
2. 'We willen een mantelzorgexpertisecentrum worden' om alle betrokken partijen in beweging te krijgen. Vervolgens is besproken dat het wél om concrete hulp aan mantelzorgers moet gaan. Let op wat je allemaal 'optuigt' (of dat het zo kan klinken) terwijl het om concrete hulp moet gaan.
Tot slot: het is belangrijk dat er ook ruimte is om te experimenteren. Er moet beweging komen. Alle partijen moeten gaan bewegen, als iedereen op zijn eilandje blijft zitten dan gaat de beweging er niet komen. We moeten het proces als uitgangspunt nemen, niet de bestaande structuur.