VVD Ede kritisch over recente ontwikkelingen World Food Center

VVD Ede is altijd een voorstander van het WFC geweest, maar is zeer kritisch over recente ontwikkelingen. VVD Ede gelooft nog steeds dat Ede een leidende rol kan vervullen op het gebied van food. Food is één van de grootste groeimarkten van de wereld. Dit zal zorgen voor werkgelegenheid en economische kansen. Vaak heeft zo'n gebied ook een consumenten gezicht nodig en dat zou de WFC Experience heel goed kunnen worden! Maar het project wordt steeds meer een overheidsinitiatief en steeds minder, zoals altijd de bedoeling is geweest, een samenwerking tussen overheid en bedrijven. Hieronder de bijdrage van VVD Ede tijdens de raadsvergadering van 11 juni 2019.

© WFC

"Voorzitter,

Voor ons ligt weer een stap naar de realisatie van het WFC. Ik heb u in maart laten weten dat VVD Ede zeer enthousiast is over de kansen die dat voor Ede biedt. Ik quote: “Een economische infrastructuur zet je echter niet zomaar op. Daar horen investeringen bij. De tijd dat je met het aanleggen van een weggetje naar een weiland een industrieterrein ontwikkelde, is voorbij. Kijk naar de investeringen die gedaan zijn in Brainport bij Eindhoven, maar beter nog: kijk naar de opbrengsten.”

Aan de andere kant heb ik mijn bezorgdheid geuit, met name over de financiële consequenties die het project voor de gemeente heeft. We zijn immers in de afgelopen jaren gaan afwijken van de oorspronkelijke financiële contouren.

VVD Ede vindt het echt noodzakelijk dat onze gemeenteraad meer middelen in handen krijgt om eventuele risico’s zelf te wegen. Daarom is VVD Ede dan ook blij met het door het college overgenomen voorstel voor een second opinion van de business case, de vooraf af te stemmen risico verdeling en het ‘richten’ van de aanbesteding op risicodragende partijen.

Bij een reis is de laatste stap een vervolg van vele eerdere. De keus om een stap niet te maken is eigenlijk echt zonde van alle voorgaande stappen. Bovendien wist je al best de richting bij de vorige stap. Toch moeten we met dat effect in het achterhoofd naar de toekomst kijken. De 'VVD Ede-bril' is dan ook duidelijk: lopen we de meest efficiënte route én wellicht belangrijker, is het eindpunt niet te veel gaan afwijken met het beeld dat er was met de start van de reis. 

Op een belangrijk deel van het WFC-project zien we succes: De steeds bredere maatschappelijke inbedding. Denk hierbij aan de investeringsbereidheid van de verschillende overheden. Dat pad is volgens plan verlopen en ik geef daar ons college graag alle credits voor. ‘Blijf echter aandacht houden voor deze maatschappelijke inbedding’, want onze inwoners willen transparantie over onze keuzes en willen duidelijke doelstellingen bij iedere euro die we als gemeente uitgeven. En uiteraard hebben ze dat volste recht!

Nu gaan we als raad kennisnemen van enkele documenten en is het verzoek om dat zonder wensen en bedenkingen te doen. Maar voorzitter, ik héb wensen en bedenkingen en die gaan over getallen, verantwoordelijkheid en risico’s. Ik zou de wethouder dan eerst eens ‘hoog over’ willen vragen waar wij, en onze beoogde partner of partners, nu écht aan gebonden zijn. Ook zou ik om een matrix willen vragen dat duidelijk aangeeft op welke moment veranderingen van oude grondexploitatie naar nieuwe overeenkomsten, zijn ontstaan. En per verandering, een toelichting. Waarom is dit veranderd, wat is ervoor terug ontvangen of gegeven, en is hier sprake van een ‘win or loss’ vanuit het perspectief van onze gemeente en naar mening van het college.

Voorzitter, ik heb nu de wens dat er wordt gezocht naar een manier om als gemeenteraad input te kunnen leveren voor de second opinion. Dat geeft meer vertrouwen in het onderzoek en dus het resultaat. Bovendien weten we dan of, de voor de gemeente Ede belangrijke, onderzoeksvragen worden meegenomen. Verder heb ik de wens om de verhouding privaat – publiek aan te passen richting privaat. Waar liggen de bottlenecks en hoe zijn die weg te nemen? Een andere wens is het maximaliseren van de transparantie naar onze inwoners en zoveel mogelijk een 'level playing field' voor onze ondernemers om toegevoegde waarde te kunnen leveren aan het WFC-project.

Voorzitter, bij een onderhandeling zijn bewust maar veel vaker onderbewust, de machtposities zeer van belang. Diegene die er het makkelijkst ‘uit kan stappen’, wint meestal de onderhandeling. Natuurlijk ben ik voor die stip aan de horizon, maar ik zou toch het college willen vragen om te denken over meerdere routes naar die horizon.

Tot slot: overeenkomsten bespreken doe je altijd als vijanden, en dien je uit als vrienden. We zitten nu in de eerste fase en ik begrijp dat dat niet de leukste periode is. Dat geldt voor alle stakeholders en zeker ook voor onze inwoners. College, ik begon er 21 maart mee, en herhaal het nu: zorg voor enthousiasme, adresseer zorgen en neem controle.

Tot zover!"